Đại dịch COVID-19 đã làm thay đổi đáng kể nhu cầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp trong năm 2020. Thời điểm mua sắm sôi động dịp cuối năm khiến một số ngành bắt đầu phục hồi và tăng nhu cầu tuyển dụng trở lại... Các trung tâm dịch vụ việc làm đang tăng cường kết nối cung cầu lao động qua các phiên giao dịch việc làm lưu động, trực tuyến để đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng tăng cao vào dịp cuối năm và gần Tết.
Tổng Cục thống kê cho hay, tính đến tháng 9 năm 2020, cả nước có 31,8 triệu người từ 15 tuổi trở lên bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch COVID-19 bao gồm người bị mất việc làm, phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm giờ làm, giảm thu nhập. Trong đó, lao động bị giảm thu nhập (với mức giảm thu nhập nhẹ) là 68,9%; lao động phải giảm giờ làm/nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên là gần 40% và lao động buộc phải tạm nghỉ hoặc tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh khoảng 14%. Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên trong quý III năm 2020 là 54,6 triệu người, tăng 1,4 triệu người so với quý trước nhưng vẫn thấp hơn 1,1 triệu người so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy, sau khi ghi nhận mức giảm sâu kỷ lục vào quý II năm 2020, thị trường lao động đang có dấu hiệu phục hồi, tuy nhiên vẫn chưa thể khôi phục về trạng thái của cùng kỳ năm trước.
Lao động từ 15 tuổi trở lên đang làm việc quý III/2020 tăng 1,5 triệu người so với quý trước và tăng chủ yếu ở nhóm lao động phi chính thức. Số người thiếu việc làm tăng 560,4 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tình trạng thiếu việc làm không chỉ tập trung ở khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản như các quý trước mà còn tăng lên ở cả khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ.
Tỉ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi quý III năm 2020 là 2,50%, trong đó, khu vực thành thị là 4,0%, giảm 0,46 điểm phần trăm so với quý trước và tăng 0,89 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tỉ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động của khu vực thành thị quý III mặc dù giảm so với quý II nhưng so với cùng kỳ năm trước vẫn ở mức cao nhất trong 10 năm trở lại đây. Tính chung 9 tháng năm 2020, tỉ lệ thất nghiệp của lao động trong độ tuổi là 2,48%, tăng 0,31 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực thành thị là 3,88%, tăng 0,78 điểm phần trăm.
Thu nhập của người lao động quý III năm 2020 đã cải thiện so với quý trước nhưng vẫn giảm so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng năm 2020, thu nhập của lao động phi chính thức thấp hơn 1,5 lần mức thu nhập bình quân tháng của lao động chính thức.
Ông Vũ Quang Thành - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Việc làm Hà Nội - cho biết, tháng 11, thông qua khảo sát, thị trường lao động có những tín hiệu lạc quan. Các ngành có nhu cầu tuyển dụng tăng ở các vị trí như nhân viên văn phòng, dịch vụ, bán hàng, chuyên viên nghiệp vụ tư vấn xây dựng, bất động sản... Thông qua trung tâm, số lượng doanh nghiệp đến đăng ký tuyển dụng lao động nhiều hơn những tháng trước. Nhiều doanh nghiệp tuyển đến hàng trăm lao động như Canon Việt Nam, Big C…
Ngoài ra, theo ông Thành, nền kinh tế đang tiếp tục có các dấu hiệu phục hồi, tạo điều kiện nâng cao nhu cầu sử dụng lao động. Một số ngành nghề có dấu hiệu phục hồi tương đối nhanh như dệt may, da giày, may mặc, du lịch, khách sạn kèm theo nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực lớn ở các vị trí như nhân viên kế toán, nhân viên dịch vụ nhà hàng, nhân viên bán hàng...
Vì vậy, qua khảo sát nhu cầu tuyển dụng, tìm việc làm trên địa bàn, Trung tâm tổ chức những phiên giao dịch kết nối cung cầu thị trường lao động cuối năm.
Trao đổi về nhu cầu tuyển dụng nhân sự cuối năm, bà Hoài Mến - Phụ trách Bộ phận tuyển dụng của Công ty (Cty) CP Media Mart Việt Nam - cho biết, Cty cần rất nhiều nhân sự ở những vị trí như quản lý ngành hàng, kho vận, nhân viên bán hàng, giao hàng, lắp đặt điện máy, bảo vệ… Mỗi vị trí có những yêu cầu riêng đối với ứng viên. Riêng khối siêu thị bán hàng, nhân viên có mức lương dao động từ 6-9 triệu đồng, vị trí cấp quản lý từ 9-12 triệu đồng. Ứng viên bán hàng yêu cầu khả năng giao tiếp tốt, ngoại hình sáng, chịu khó trong công việc và Cty sẽ hỗ trợ đào tạo.
Còn bà Nguyễn Thanh Hằng - Bộ phận tuyển dụng Cty về công nghệ (Quốc Oai, Hà Nội) - cho hay, Cty mong muốn tuyển dụng 40 vị trí kỹ sư. Yêu cầu nhân sự tốt nghiệp từ trung cấp, cao đẳng ngành điện, điện tử, tự động hóa, công nghệ thông tin…
“Chúng tôi mong muốn tìm được ứng viên phục vụ quá trình vận hành, thiết lập nhà máy trong năm 2021. Ra Tết, chúng tôi có cơ hội tuyển dụng nhiều vị trí khác nhau phục vụ kế hoạch sản xuất đơn hàng đại trà. Mức lương kĩ sư dựa vào bằng cấp, kinh nghiệm và trình độ ngoại ngữ, từ 10 triệu đồng trở lên và được hưởng các quyền lợi khác” - bà Hằng nói.
Còn Cty TNHH Minh Tiến (Hà Nội), chuyên sản xuất và phân phối cà phê và các sản phẩm từ cà phê, cũng có nhu cầu hơn 30 nhân viên bán hàng, cùng hàng chục lao động ở các vị trí như vận hành máy thổi, máy cắt cuộn, cắt nguội, đóng gói, vận hành máy chế biến, nhân viên pha chế cà phê tại các cửa hàng...
Đánh giá về thị trường lao động cuối năm, ông Nguyễn Hồng Dân - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội - cho hay, thị trường lao động của Hà Nội những tháng cuối năm có nhiều tín hiệu khởi sắc khi Hà Nội cơ bản kiểm soát tốt dịch bệnh. Tháng đầu năm có những doanh nghiệp lao đao, gặp khó khăn như giãn, cho nghỉ việc, tạm ngừng việc với lao động. Thời gian cuối năm, đặc biệt doanh nghiệp về thương mại, dịch vụ, ăn uống… có nhu cầu tuyển dụng lao động bán thời gian. Họ quan tâm lực lượng lao động là thanh niên, sinh viên. Cho nên lực lượng lao động thanh niên, sinh viên nhu cầu tìm việc bán thời gian cuối năm rất cao.
"Chúng tôi cũng chỉ đạo trung tâm dịch vụ việc làm tăng cường tổ chức phiên giao dịch việc làm hằng ngày, chuyên đề dành cho đối tượng này, đáp ứng nhu cầu tìm kiếm việc làm của người lao động" - ông Dân nói.
Ông Lê Quang Trung - nguyên Phó Cục trưởng phụ trách Cục Việc làm, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội - nói rằng, ảnh hưởng dịch COVID-19 trên thế giới và Việt Nam, năm 2021, thị trường lao động vẫn bị tác động, tuy nhiên nước ta có nhiều điểm sáng. Cụ thể, nước ta thực hiện các hiệp định, luồng đầu tư nước ngoài và nhiều doanh nghiệp, tổ chức trong nước tìm được những hướng đi vừa chống dịch, vừa sản xuất kinh doanh. Cho nên, thị trường lao động năm 2021 sẽ phát triển theo hướng tích cực.
Nhận định các ngành nghề "hot" trong năm 2021, ông Trung cho rằng, nhóm ngành liên quan đến công nghệ thông tin, công nghệ số, công nghệ sinh học sẽ phát triển. Đây là những ngành tạo ra nhiều việc làm, đòi hỏi nhân lực chất lượng cao. Bên cạnh đó, nếu trong nước khống chế dịch tốt, các ngành liên quan nhóm dịch vụ nội địa sẽ phát triển nhanh, mạnh. Lượng lao động thu hút vào đây nhiều. Nhóm ngành logistics phát triển mạnh, xu hướng tất yếu. Ngoài ra, nhóm ngành liên quan điện tử, công nghiệp phụ trợ, sản xuất chuỗi cũng là ngành nghề "hot". Tuy nhiên, ngành nghề trên đòi hỏi lao động có trình độ, đặc biệt lao động trình độ cao.
Để đáp ứng được xu hướng nghề nghiệp năm 2021, nguyên Phó Cục trưởng phụ trách Cục Việc làm thông tin: "Trước xu hướng trên, công tác dự báo, đào tạo, thông tin thị trường lao động, kết nối cung cầu lao động được chú trọng năm 2021". Ngoài ra, hy vọng các nước là thị trường xuất khẩu lao động chủ lực tình hình dịch COVID-19 được kiểm soát. Từ đó, lao động trong nước có thể đi làm việc được ở nước ngoài.
LĐO | 28/12/2020 | 08:30